Paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing

Sociaal Domein
Het sociaal domein wordt met name gekenmerkt door een groot aantal open eind regelingen. Zo zijn er onder andere open eind regelingen bij de WMO, Jeugdzorg en collectief vervoer. Bij open eind regelingen is er sprake van een wettelijk recht, waarop een gerechtigde zich kan beroepen. De gemeente staat hierbij dan met name financieel aan de lat. De afgelopen jaren is binnen het sociaal domein zowel het gebruik (aantal) als het tarief (prijs) toegenomen. In begrotingsjaar 2023 vertegenwoordigen de ramingen voor WMO, Participatie/Buig en Jeugdzorg circa 1/3 deel van de totale structurele begrotingslasten. Daarnaast komen er de komende jaren ook nieuwe/aangepaste taken richting de gemeenten. Zo wordt onder andere Beschermd Wonen verder gedecentraliseerd. Ook komen er aanpassingen in Maatschappelijke Opvang en Inburgering. In de begroting 2023 zijn incidentele inkomsten vanuit het Rijk verwerkt. Toegestaan is om deze incidentele middelen structureel op te nemen in het dekkingsplan. Hiermee ontstaat er in het dekkingsplan een onzekerheid van circa € 6 miljoen. De komende jaren zullen de daarbij behorende financiële risico's duidelijker moeten worden.

Perkpolder
De gemeente is voor 100% aandeelhouder in Perkpolder Beheer B.V. De gemeente heeft een extern bureau onderzoek laten voeren naar de risico’s in dit project voor de gemeente Hulst. Dit onderzoeksbureau heeft geoordeeld dat het reëel ingeschatte risico momenteel € 6.000.000 bedraagt. Een andere benadering is de kans * effect methode. Het maximale effect bedraagt op enig moment € 24.000.000, namelijk de totale omvang van de borgstelling. Wanneer we uitgaan van een slagingspercentage van 75%, resteert er 25% risico.

De Statie
In 2017 is er voor het project Life Style Village (herontwikkeling Morres-terrein) een herziening van het bestemmingsplan vastgesteld, een anterieure overeenkomst gesloten met De Mandemakers Groep (DMG) en een omgevingsvergunning voor de eerste fase verleend.
Voor de verbindingszone tussen het Morres-terrein en de Absdaalseweg (het zogenaamde tussengebied) is de gemeente risicodrager. Voor het tussengebied zijn afspraken gemaakt in de anterieure overeenkomst met DMG en is een dekkingsreserve 'Ontwikkeling tussengebied LSV’ ingesteld van circa € 800.000, gebaseerd op plannen uit 2013 en eerder. Een substantieel deel van de dekkingsreserve is bedoeld voor het saneren van de bodem. Inmiddels is duidelijk dat de eerdere plannen in de huidige tijd niet meer realistisch en haalbaar zijn. Er wordt dan ook onderzocht of het gebied op een alternatieve manier ontwikkeld kan worden. Om die reden is het risico bijgesteld naar € 200.000, wat overeenkomt met 25% van de dekkingsreserve. Daarmee wordt gehandeld in dezelfde lijn als bij andere projecten.

Borgstellingen/garanties
De gemeente staat borg voor leningen aangegaan door maatschappelijke instanties, bijvoorbeeld woningcorporaties e.d. Het saldo waarvoor eind 2020 borg gestaan wordt, is €30.000.000 (exclusief borgstelling Perkpolder Beheer B.V en exclusief borgstelling via WSW). Daarnaast staat de gemeente garant voor de aflossing van (een deel van de ) leningen van instellingen aan particulieren. Deze vorm van garantiestelling is een voorloper van de huidige Nationale Hypotheek Garantie. Eind 2020 bedraagt de restant schuld waarover risico wordt gelopen € 297.000. In de loop van 2020 zijn geen aanvullende garanties versterkt. Het risico wordt ingeschat op 0,5%. De risico’s met betrekking tot de verstrekte borgstelling ten behoeve van het project Perkpolder zijn eerder afzonderlijk in deze inventarisatie opgenomen.

Verbonden Partijen
De bijdragen aan onze verbonden partijen zijn de afgelopen jaren opgelopen. Ook hebben diverse verbonden partijen reeds reserves moeten inzetten om ondanks hogere bijdragen van gemeenten, hun tekorten te kunnen dekken. Voor begrotingsjaar 2023 zien we dat de gevraagde bijdragen veelal de VZG-norm overschrijden. Ook zijn er bij diverse verbonden partijen (nog niet vastgestelde) begrotingswijzigingen in opmaak. Hierbij worden hogere bijdragen van de gemeenten gevraagd. In de begroting 2023 is hiervoor een stelpost opgenomen. Momenteel is onduidelijk of deze spelpost voldoende zal zijn. Gezien het structurele effect wordt de kans * impact relatief hoog ingeschat.

Diverse (overige) bedrijfsrisico's, zoals: prijsstijgingen projecten, PFAS/PFOS, Klimaat/Duurzaamheid, Gemeenschappelijke Regelingen, Bedrijfsvoering.